Eén op de vijf mensen heeft last van langdurige pijnklachten waarvan een deel lichamelijk niet goed te verklaren is. Dit zorgt voor veel onbegrip bij zowel de cliënten als de zorgprofessionals. Lichamelijk onvoldoende verklaarde pijn blijkt grotendeels tussen de oren te zitten. Hiermee bedoelen we dat het centrale zenuwstelsel ontregeld is geraakt, waardoor het zich overwaakzaam gedraagt.

Het oude idee van ‘inbeelding’ blijkt echter niet helemaal te kloppen. Op grond van recente wetenschappelijke inzichten en de nieuwste beeldvormende technieken, zijn er verbeterde indicatiestellingen en behandelingen ontwikkeld. Tijdens deze bijscholing gaan we deze bespreken en hopen wij de onverklaarde pijn een stukje begrijpelijker te maken.

Deze presentatie heeft tot doel het ‘onvoldoende verklaarde’ begrijpelijk te maken en over te kunnen dragen aan de cliënt. Somatisch onvoldoende verklaarde pijn blijkt grotendeels tussen de oren te zitten, jazeker, maar dan in de zin dat het centrale zenuwstelsel (ruggenmerg + brein) ontregeld is geraakt, en zich overwaakzaam gedraagt. Het oude idee van ‘inbeelding’ is onhoudbaar gebleken op grond van de nieuwste beeldvormende technieken. Recente wetenschappelijke inzichten geven concrete aangrijpingspunten voor verbeterde indicatiestelling en behandeling.

De volgende onderdelen komen aan bod:

• Neurobiologie van (chronische) pijn.
• Verschillende, elkaar aanvullende verklaringsmodellen.
• Centrale sensitisatie en overactief stressresponssysteem.
• Gebruik van metaforen t.b.v. pijneducatie.
• Veel voorkomende psychische comorbiditeiten (DSM-5).
• De meest voorkomende vicieuze cirkels bij chronische pijn volgens het nieuwe gevolgenmodel.
• Wanneer monodisciplinair, wanneer multidisciplinair?
• Indicatie voor eerstelijns- c.q. tweedelijnsbehandeling.

Leerdoelen

• Thema’s op het psychosociale vlak kunnen benoemen die vaak een - predisponerende, uitlokkende en instandhoudende - rol spelen bij SOLK klachten (Somatisch Onvoldoende Verklaarde Klachten).
• Intake kunnen doen met een patiënt met SOLK-klachten of met psychische klachten bij een (chronische) specifieke somatische aandoening met oog voor de meest voorkomende psychopathologische co-morbiditeiten die mogelijk (tevens) specifieke aandacht behoeven.
• Neurobiologische educatie (met bewezen therapeutische effecten) kunnen geven aan SOLK patiënten aan de hand van verklaringsmodellen: centrale sensitisatie en ontregeld stress-respons systeem.
• Introductie van het nieuwe gevolgenmodel bij patiënten met SOLK of psychische klachten bij een somatische aandoening.
• Eigen houding, gevoelens en valkuilen in de interactie onderkennen in het behandelen van patiënten met SOLK en psychische klachten bij somatische aandoeningen.